Νεώριο Μόρο
Neorio Moro (shipyard)
Νεώριο Μόρο: Χώρος Πολιτισμού, του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Χανίων
Το Νεώριο Μόρο, το σπίτι του Ιστιοπλοϊκού, εκτός από λειτουργικό για τις ανάγκες του Ομίλου, είναι και ιδιαίτερης αισθητικής, σε ένα γεωγραφικό σημείο-κλειδί, με άπειρες δυνατότητες χρήσης και αναρίθμητους συμβολισμούς. Ως φυσική συνέπεια των πραγμάτων, αποφασίσαμε να ανοίξουμε τον χώρο αυτόν στον Πολιτισμό, με στόχο να φιλοξενούμε δραστηριότητες διαφόρων μορφών όπως εκθέσεις, performances, εγκαταστάσεις, διαλέξεις, σεμινάρια, προβολές.
Neorio Moro: Cultural Space of Hania Sailing Club
Neorio Moro, the home of Hania Sailing Club, is functional and at the same time aesthetically exceptional, a very imposing building at a key geographic spot, with endless potential and countless symbolisms.
For the above reasons we, the people of the Club, decided to open this space to Culture. One could say that this was a natural consequence. The aim is to host events such as exhibitions, performances, installations, lectures, seminars, film screenings.
Ιστορία
Κατά την διάρκεια της Ενετικής Κατοχής (1204 - 1669) και συγκεκριμένα το 1467, η Βενετία έδωσε τη διαταγή ώστε το 1593 είχαν ήδη κατασκευαστεί δεκαέξι νεώρια (arsenali), για την επισκευή των βενετσιάνικων πλοίων. Το 1599 ολοκληρώθηκε η κατασκευή δεκαεφτά νεωρίων συνολικά. Το 1607 ξεκίνησε η κατασκευή πέντε ακόμη νεωρίων στο μυχό του λιμανιού προς τα ανατολικά, γνωστά ως Νεώρια του Moro, από το βενετό αξιωματούχο Γενικό Προβλεπτή Benedetto Moro. Τα Νεώρια του Μόρο διέφεραν από τα υπόλοιπα, διότι η πίσω τους πλευρά ήταν ενσωματωμένη στο τείχος, είχαν μόνο μια κύρια είσοδο και ένα μοναδικό μεγάλο ημικυκλικό παράθυρο, στον ανατολικό τοίχο. Η κύρια είσοδος ήταν μια μεγάλη πύλη στην πλευρά της θάλασσας, με το νερό να εισχωρεί στο εσωτερικό έως ένα σημείο, για την ανάσυρση των σκαφών. Το Νεώριο Μόρο έχει μήκος περίπου 60μ , πλάτος 9μ και μέσο ύψος 10μ. Από τα πέντε νεώρια ολοκληρώθηκαν τα δύο, ενώ το εν λόγω τρίτο (ασκεπές) δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί, λόγω της κατάληψης της πόλης των Χανίων από τους Τούρκους το 1645. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η έλλειψη συντήρησης του λιμανιού συντέλεσε ώστε να εγκαταλειφθεί η αρχική χρήση των νεωρίων, ενώ τα ανοίγματα προς τη θάλασσα κλείστηκαν ώστε να μετατραπούν κυρίως σε στρατιωτικές αποθήκες. Αργότερα, το ασκεπές νεώριο στεγάστηκε με απλή κεραμοσκεπή η οποία κατέρρευσε από τους βομβαρδισμούς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1941.
History
During the Venetian Occupation (1204 – 1669) and more specifically in 1467, Venice ordered the construction of shipyards (arsenali), for repairing the Venetian ships. By 1593 sixteen neoria (shipyards) had already been built and in 1599, seventeen neoria were completed. In 1607 the construction of five more neoria began at the eastern side of the harbour, known as Neoria Moro, named by the Venetian Benedetto Moro, who was in charge of the project. These neoria differed from the rest, as their back side formed part of the fortress, they only had one main entrance and one large half circle window on the eastern wall. The main entrance was a large gate on the side of the sea, allowing the water to enter, thus enabling to bring the ships inside. Neorio Moro is about 60m long, 9m wide and 10m high. Two out of the five neoria were completed, while this particular third one (roofless) was never completed, due to the occupation by the Turks, in 1645. During the Turkish occupation the lack of maintenance of the harbour led to the change of the neoria’s initial use, as the main gates to the sea were closed, for their transformation to serve mainly as military storage facilities. Later on, the roofless neorio acquired ceramic roof tiles, which collapsed during the World War II bombings, in 1941.